Policjant na ogół każdego dnia ma kontakt ze społeczeństwem, a w istocie z konkretnymi osobami, które wymagają pomocy w bardzo różnych i indywidualnych sprawach. Policjanta oprócz bardzo wielu obowiązków prawnych podczas wykonywania służby wiążą także zasady etyki postępowania określone potocznie jako Kodeks etyki zawodowej Policjanta. Choć to może wydać się dziwne, wiele zasad przeniesionych zostało z bardzo odległych w czasie kodeksów rycerskich, które na przykład nakazywały rycerzom:
- człeka wszelakiego szanować
- prawdę sercem i usty wyznawać
- dobra i prawości przed złem i niesprawiedliwością bronić
- słowu danemu wiernym być
- zapalczywości nie mieć, gniewu nierozważnym uczynkiem nie wykonywać
- ciało doskonalić
- w wierności powołaniu swemu pozostawić
- ciało swe w sprawności trzymać i być zawsze do broni gotowym
- sprzeczek nie miłować
- rozkazaniu starszego we wszystkim być posłusznym
- umysł w trzeźwości trzymać
- do przyzwoitości się wdrażać
W kolejnych edycjach będziemy Państwu przekazywać informacje, jakie zasady etyki obowiązują Policjanta współcześnie. Nasze spotkania z etyką policyjną zaczniemy jednak od przywołania powinności, które cechowały policjanta w okresie między dwiema wojnami światowymi, kiedy kształtował się system bezpieczeństwa II RP.
Etyka zawodowa policjanta w II Rzeczypospolitej Polskiej
Honor i Ojczyzna – oto hasła, którymi w życiu Twoim masz się kierować.
Ojczyzna powierzyła Ci broń i oczekuje, że będziesz jej godny.
Ojczyzna przyznała Ci wyjątkowe prawa. Tych praw nie nadużywaj, gdyż nie są one przywilejem, lecz obowiązkiem, który sumiennie wypełniasz w służbie Narodu.
Przestępstwo jest nieszczęściem. Zachowaj się wobec niego z powagą i ludzkością.
Pomóż temu, kto Twojej pomocy potrzebuje i obchodź się ze wszystkimi tak, jakbyś chciał, by się z Tobą obchodzono.
Bądź odważny, sumienny, ostrożny i nie zawiedź nigdy zaufania przełożonego. Nadużycie zaufania jest hańbą. Mów prawdę, gdyż kłamstwo jest tchórzostwem.
Pamiętaj, że nosisz mundur. Jak Cię widzą, tak Cię piszą. Bądź więc zawsze schludnie i czysto ubrany i nie zaniedbuj wyglądu zewnętrznego.
Żyj skromnie, zachowasz przez to niezależność. Nie przyjmuj żadnych podarunków, gdyż to zobowiązuje. Jako policjant nie możesz mieć zobowiązań. Życie ponad stan jest hańbą i prowadzi do nieszczęścia. Pijaństwo zabierze Ci ludzką godność, staniesz się pośmiewiskiem rodaków i zasłużysz na pogardę dzieci.
Pamiętaj, że Cię podsłuchują, więc nie mów publicznie o sprawach służbowych. Zachowaj umiar w mowie.
Bądź w życiu i służbie sprawiedliwy.
W wystąpieniach przeciw wrogom Ojczyzny bądź bezwzględny, pamiętaj jednak, że dobry żołnierz gardzi okrucieństwem.
Rozkazów przełożonych słuchaj bezwzględnie, bądź wzorem dla podwładnych, którzy Cię pilnie obserwują. Jeśli żądasz od innych, by byli dobrymi kolegami, pamiętaj sam o koleżeństwie.
Miej pogardę dla pochlebców.
Pamiętaj, że jesteś żołnierzem. Nie zaniedbuj ćwiczyć się w żołnierskiej sprawności i ucz się ciągle, pamiętając o tym, że obywatele widzą w Tobie człowieka, który musi widzieć wszystko.
O projekcie informacyjno-edukacyjnym "Czy wiesz, że?"
Zachęcamy do nadsyłania własnych pytań z obszaru działań Policji do lidera Projektu – młodszego inspektora Krzysztofa Łaszkiewicza, Pełnomocnika Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka na adres: krzysztof.laszkiewicz@policja.gov.pl